41) OSTATNI ŚWIADEK / 1969 / reż Jan Batory 🙂

Stanisław Mikulski

MOJA OCENA: 6/10 (niezły)

Gatunek: Sensacyjny

II wojna światowa, Polska. Dwu esesmanów, wysługując się więźniami obozu koncentracyjnego, ukrywa w skalnym, podziemnym bunkrze zagrabione dzieła sztuki i kosztowności. Wkrótce więźniowie zostają rozstrzelani. Esesmani zaś cało unoszą głowy z wojennej zawieruchy. Mijają dwadzieścia cztery lata.

W pewnym miasteczku na Ziemiach Zachodnich niejaki doktor Olszak bezskutecznie poszukuje tajemniczego skarbu. Twierdzi, że gdzieś w okolicy hitlerowcy ukryli zrabowane dobra wielkiej wartości. Mieszkańcy miasteczka i znajomi doktora z niedowierzaniem przyjmują te rewelacje. Traktują je jako skutek ciężkich doświadczeń obozowych Olszaka. Ten jednak nie myli się. Jest bowiem jedynym więźniem, tytułowym „ostatnim świadkiem”, który ocalał z hitlerowskiej masakry, dokonanej tu przed laty. Niebawem przychodzi mu spotkać dawnych oprawców. Dwu niedawno przybyłych esesmanów, podających się obecnie za turystów – naukowców gorliwie myszkuje po okolicy. Oni również chcą znaleźć skarby, które ukryli tu przed laty. Olszak rozpoznaje jednego z nich, lecz nic nie może zrobić. Dokumenty Niemca są bez zarzutu. Mimo to doktor postanawia śledzić każdy krok przybyszów. Robi to jednak po amatorsku, wskutek czego wpada w poważne tarapaty.

Reżyser jeszcze przed premierą zapewnił filmowi dużą widownię, angażując do roli Olszaka Stanisława Mikulskiego, będącego wówczas u szczytu popularności po występach w „Stawce większej niż życie”. W „Ostatnim świadku” Mikulski również gra bohatera odważnego i narażającego życie dla słusznej sprawy. Olszak jest jednak bardziej ludzki niż Hans Kloss. Jako cywil kilkakrotnie daje się przechytrzyć przeciwnikom i tylko przypadkowi bądź ekipie geologów, którzy w finale okażą się być milicjantami, zawdzięcza wyjście z opresji. Ma za sobą także bolesne przeżycia obozowe, które zostawiły ślady w jego psychice. Jednak to właśnie dzięki jego niezłomnej woli pomszczenia pomordowanych więźniów intryga zmierza do pomyślnego finału, a zło zostaje wreszcie ukarane.

SKALA: 

Artur Młodnicki i Maja Wodecka

Maja Wodecka

Maja Wodecka

Maja Wodecka

Edmund Fetting i Artur Młodnicki

Janusz Bylczyński i Stanisław Mikulski

Maja Wodecka

Reżyseria: Jan Batory / Scenariusz: Jan Kowalski / Zdjęcia: Antoni Wójtowicz / Muzyka: Andrzej Kurylewicz

Obsada:

Stanisław Mikulski – dr Zbigniew Olszak

Janusz Bylczyński – Otto Berger von Dunger

Edmund Fetting – Klaus Goltz

Artur Młodnicki – prof. Hubert Schmidt

Maja Wodecka – Luiza, córka Schmidta

Eliasz Kuziemski – komendant posterunku MO

Roman Sykała – kierownik hotelu

Marian Wojtczak – przewodniczący rady narodowej

Stanisław Niwiński – milicjant-„geolog”

Wojciech Duryasz – milicjant-„geolog”

Janusz Michalewicz – Marek, milicjant-„geolog”

Zdzisław Kuźniar – SS-man

Andrzej Krasicki – SS-man

Stanisław Łopatowski – SS-man

Jerzy Moes – SS-man

Ryszard Kotys – więzień obozu

Mieczysław Łoza – więzień obozu