22) ÓSMY DZIEŃ TYGODNIA / 1958 / reż. Aleksander Ford 🙂

Sonia Ziemann i Zbigniew Cybulski

MOJA OCENA: 5/10 (średni)

Gatunek: Dramat / Obyczajowy / Psychologiczny

„Ósmy dzień tygodnia” to film wyjątkowy.  Po jego obejrzeniu wielu widzów zapewne powtórnie sprawdzi rok jego powstania. Jednak to 1958, nie ma żadnej pomyłki. Trudno wręcz uwierzyć, iż taki obraz udało się nakręcić w tamtym czasie. Dlaczego? Jest to bowiem film pokazujący powojenną Polskę brudną, zdemoralizowaną, zniszczoną.

„To wiek dwudziesty, Agnieszko: Izolda mieszka w burdelu, a Tristan pije z sutenerami na rogu” – mówi jeden z bohaterów „Ósmego dnia tygodnia”, opowiadania Hłaski, które stało się kanwą scenariusza filmu. W porównaniu z literackim oryginałem film pozbawiony został drastycznych scen i kilku politycznie niewygodnych motywów. Mimo to zrobił na mnie  wrażenie. Sam Marek Hłasko, mimo że był współtwórcą scenariusza, ocenił jednak pracę reżyserską Aleksandra Forda zdecydowanie negatywnie.

Kolejna wyjątkowość to fakt, że film leżał na cenzorskiej półce aż 25 lat. To rekord w polskiej, a może i światowej kinematografii. Zanim pojawił się na ekranach, obrósł legendą. Kiedy po ćwierć wieku „Ósmy dzień tygodnia” trafił do rozpowszechniania, spotkał go smutny los dzieł, których czas już przeminął. W 1958 roku, gdy pojawił się na ekranach RFN, spotkał się z dużym uznaniem krytyki. Wysokie noty zebrał wówczas nie tylko reżyser, lecz także aktorzy oraz operator. Oglądany z dwudziestopięcioletnim opóźnieniem film nie ma już takiej mocy, chociaż broni się kreacją Zbigniewa Cybulskiego oraz młodzieńczymi twarzami aktorów, którzy zyskali sławę licznymi późniejszymi występami. Stanowi też ciekawy dowód twórczych zmagań blisko pięćdziesięcioletniego Forda z debiutującymi wówczas młodymi gniewnymi, którzy wkrótce mieli zostać ochrzczeni mianem „szkoły polskiej”.

Gatunek: Film obyczajowy

Krótki opis fabuły (kto nie chce, niech nie czyta): Akcja „Ósmego dnia tygodnia” toczy się w Warszawie, u schyłku lat pięćdziesiątych. Piotr i Agnieszka kochają się, lecz nie mogą znaleźć spokojnego kąta, żeby choć przez chwilę pobyć sam na sam. On nie ma dachu nad głową, ona zaś mieszka w małym, obskurnym mieszkanku z rodzicami, bratem alkoholikiem i sublokatorem. Piotr robi co może, by znaleźć dla siebie i dziewczyny jakieś lokum. Jego rozliczne starania kończą się klęskami, co stopniowo załamuje Agnieszkę. Wreszcie szczęście się doń uśmiecha, lecz jest to uśmiech szyderczy. Jego ukochana bowiem oddaje się przygodnie spotkanemu dziennikarzowi.

SKALA: 

Sonia Ziemann

 Sonia Ziemann i Tadeusz Łomnicki

Emil Karewicz i Sonia Ziemann

Reżyseria: Aleksander Ford / Scenariusz: Aleksander Ford i Marek Hłasko / Zdjęcia: Igor Oberberg i

Jerzy Lipman / Muzyka: Kazimierz Serocki

Obsada:

Zbigniew Cybulski – Piotr

Barbara Połomska – Ela

Jan Świderski – dziennikarz

Bum Krüger – ojciec Agnieszki

Zbigniew Wójcik – malarz

Emil Karewicz – Zawadzki

Leon Niemczyk – Ciapuś, narzeczony Eli

Tadeusz Łomnicki – Grzegorz

Sonja Ziemann – Agnieszka

Ilse Steppat – matka

Roman Hubczenko – student

Alina Borkowska – tańcząca rock & rolla

Lech Ordon – Duduś