96) WSZYSTKO NA SPRZEDAŻ / 1968 / reż Andrzej Wajda 😐

Daniel Olbrychski

MOJA OCENA: 6/10 (niezły)

Gatunek: Dramat

Skonstruowany wokół motywu poszukiwań zaginionego bez wieści aktora, który nie zjawił się na planie, obraz pasji, namiętności i słabości środowiska ludzi filmu. W czasie realizacji filmu nie zjawia się na planie aktor kreujący główną rolę. Karkołomny skok do pociągu wykonuje za niego reżyser… Ela – żona aktora i dawna miłość reżysera, oraz Beata – żona reżysera i dawna miłość aktora starają się go odnaleźć. W trakcie tych poszukiwań dociera do nich wiadomość, że zginął on wyskakując z pędzącego pociągu. Reżyser nie wie, co zrobić z nieskończonym filmem. Angażuje Daniela – przyjaciela zmarłego, który mimo wahań i oporów decyduje się zagrać, ale w końcu porzuca plan i pędzi za galopującym stadem koni, a reżyser nie zdoła nawet tego zarejestrować.

Tak w skrócie przedstawia się dramaturgia filmu. „Wszystko na sprzedaż” jest opowieścią o człowieku, który niespodziewanie odszedł. Jego śmierć zmusza do zastanowienia się nad tym, kim był naprawdę, co po sobie zostawił, jakim pozostanie w pamięci tych, którzy go kochali, i tych, którzy podziwiali go z daleka. Jak długo żywa będzie jego legenda? W różnych wywiadach przeprowadzonych z Andrzejem Wajdą pojawia się zdanie wypowiedziane przez Zbigniewa Cybulskiego na lotnisku w Rzymie, niedługo przed jego śmiercią -„Powiedzcie mu (Wajdzie), że on jeszcze za mną zatęskni”. Z wyeksponowania tych słów w filmie można domyślać się, że dzieło to miało być swoistym rozrachunkiem z przeszłością – z przyjaźnią, jaka łączyła Wajdę i Cybulskiego. Zbyszek wystąpił tylko trzykrotnie w filmach Wajdy – były to „Popiół i diament”, „Pokolenie”, „Niewinni czarodzieje”. Ale reżyser snuł plany kolejnych filmów z udziałem tego aktora. Jego śmierć była wstrząsem – „w nocy zadzwonił Polański z wiadomością, że Zbyszek nie żyje. Poczułem się nagle jak autor pozbawiony swego bohatera. Pomyślałem, że mimo wszystko trzeba zrobić film właśnie o człowieku takim jak on; tak fascynującym, chociaż przestał istnieć”. Ale śmierć Zbigniewa Cybulskiego była tylko jednym z motywów realizacji tego filmu. Nietrudno na ekranie dostrzec co prawda wiele faktów z życia Cybulskiego, ale nie jest to film o nim. Jest to – jak mówił Andrzej Wajda – opowieść o ludziach, którzy robią filmy – reżyserach, aktorach, asystentach, pomocnikach. Występujący w „Wszystko na sprzedaż” Beata Tyszkiewicz, Elżbieta Czyżewska czy Daniel Olbrychski grają samych siebie, występują pod własnymi imionami, mówią swoje teksty. Filmowa fikcja miesza się tu z rzeczywistością. Tytułowa „sprzedaż” to odkrywanie swoich myśli, uczuć, wrażeń – swoisty rachunek sumienia.

SKALA: 

Elżbieta Czyżewska i Andrzej Łapicki

 Daniel Olbrychski i Beata Tyszkiewicz

Bogumił Kobiela

Elżbieta Czyżewska i Andrzej Łapicki

Reżyseria: Andrzej Wajda / Scenariusz: Andrzej Wajda / Zdjęcia: Witold Sobociński / Muzyka: Andrzej Korzyński

Obsada:

Beata Tyszkiewicz – Beata

Elżbieta Czyżewska – Ela

Andrzej Łapicki – Andrzej

Daniel Olbrychski – Daniel

Witold Holtz – Witek

Małgorzata Potocka – „Mała”

Elżbieta Kępińska – aktorka w teatrze

Bogumił Kobiela – Bobek

Irena Laskowska – żona leśniczego

Tadeusz Kalinowski – leśniczy

Wiesław Dymny – Wiesio

Witold Dederko – taksówkarz

Andrzej Kostenko – Kostek

Tadeusz Baljon – kierownik produkcji filmu

Jacek Domański – chłopak na pogrzebie Aktora

Karolina Wajda – córka Andrzeja i Beaty