75) ŻYCIE RAZ JESZCZE / 1964 / reż Janusz Morgenstern 😐

Ewa Wiśniewska i Andrzej Łapicki

MOJA OCENA: 6/10 (niezły)

Gatunek: Dramat / Obyczajowy / Polityczny

Jeden z ciekawszych filmów rozrachunkowych, zrealizowanych w czasach gomułkowskich. O obiektywizmie i rzetelności (jak na ówczesne czasy) filmu w ocenie tzw. „okresu błędów i wypaczeń” świadczy fakt, że tuż po premierze kinowej utwór Morgensterna powędrował na półkę i przeleżał tam ponad dwadzieścia lat. I choć później zrealizowano jeszcze wiele filmów rozrachunkowych, w tym bezsprzecznie wybitne („Matka Królów”, „Dreszcze”), „Życie…” wciąż się broni.

Zarówno wysokim poziomem aktorstwa, jak i psychologiczną wiarygodnością, brakiem łatwych uogólnień czy patosu. W kontekście przemian politycznych pierwszych lat po wojnie Janusz Morgenstern ukazał dramatyczne losy trojga ludzi: idealistycznego komunisty, byłego lotnika z RAF-u i młodej działaczki ZWM. Szczególnie wiele miejsca właśnie jej poświęcił, pokazując jak z naiwnej dziewczyny, ślepo wierzącej w propagandowe hasła przeobraża się w kobietę świadomą pułapek socjotechniki, samodzielnie oceniającą ludzi i wydarzenia.

Pierwsze lata po wyzwoleniu. Okolice Lublina, Napad „bandy” NSZ-owców na pociąg. Skatowany sekretarz Komitetu Powiatowego PPR – Jakuszyn – z trudem uchodzi z życiem. Po wyjściu ze szpitala natychmiast podejmuje swoje obowiązki, wszystkie siły i cały swój czas poświęcając pracy partyjnej. Na prośbę młodej działaczki ZWM – Anny – interweniuje w sprawie Piotra Grajewskiego, byłego oficera angielskiego lotnictwa, obecnie żołnierza ludowego wojska, bezpodstawnie posądzonego o współpracę z NSZ-em. Niedługo jednak Piotr cieszył się wolnością. Wkrótce aresztowano go ponownie. Jego sprawa rzuca teraz cień na Jakuszyna, który – posądzony o brak czujności – zostaje pozbawiony stanowiska sekretarza. Anna próbuje różnych dróg, aby ratować Piotra. Nic jednak nie jest w stanie zapobiec wyrokowi: 10 lat więzienia. Rozgoryczona dziewczyna w niczym nie przypomina już dawnej entuzjastki. Samotna i zgorzkniała decyduje się w końcu na małżeństwo z dziennikarzem Rydzem. Prześladowany Jakuszyn bezskutecznie usiłuje dostać się na studia, trudno mu również znaleźć pracę. Nadchodzi rok 1955. Wraz ze śmiercią Stalina zmienia się ogólna sytuacja, zaczyna się „odwilż”. Jakuszyn awansuje na sekretarza Komitetu Wojewódzkiego, Piotr odzyskuje wolność, Koszmar minął. Znów jest wśród samolotów. Odzyska również Annę.

SKALA: 

Tadeusz Łomnicki i Andrzej Łapicki

Ewa Wiśniewska

Franciszek Pieczka i Henryk Bąk

Tadeusz Łomnicki i Ewa Wiśniewska

Reżyseria: Janusz Morgenstern / Scenariusz: Roman Bratny / Zdjęcia: Jerzy Wójcik

Obsada:

Andrzej Łapicki – Piotr Grajewski

Tadeusz Łomnicki – Jakuszyn

Ewa Wiśniewska – Anna Jankowska

Edmund Fetting – redaktor Rydz

Tadeusz Kalinowski – pułkownik

Henryk Bąk – współwięzień Grajewskiego

Franciszek Pieczka – współwięzień Grajewskiego

Krzysztof Chamiec – dowódca oddziału NSZ atakującego ciężarówkę

Kazimierz Opaliński – adwokat Grajewskiego

Wojciech Siemion – członek Komitetu Powiatowego atakujący Jakuszyna

Janusz Kłosiński – kolejarz Burek, członek Komitetu Powiatowego

Jerzy Walczak – towarzysz, współpracownik Jakuszyna

Jerzy Przybylski – major Łapszewicz, przyjaciel Grajewskiego z RAF-u

Adam Pawlikowski – dowódca oddziału NSZ zatrzymującego pociąg

Zdzisław Tobiasz – kolejarz w Warszawie

Witold Dębicki – chłopak przed listą przyjętych na prawo